İNCELEME VE TARHİYAT SAFHASINDA BULUNAN İŞLEMLER

Matrah artırımında bulunulmamış olması durumunda inceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemlerle ilgili aşağıdaki gibi işlem yapılacaktır.

PİŞMANLIK YA DA KENDİLİĞİNDEN YAPILAN BEYANLAR

Herhangi bir inceleme kapsamında  veya dava aşamasında olmadığı halde, beyanname vermek suretiyle ödenmek istenen vergilerle ilgili çeşitli avantajlar getirilmiştir.

  Genel olarak vergi cezalarının ve gecikme zamlarının kaldırılması ve uzun vadelerde ödenebilme imkanı getirilmiştir.

S.G.K. BORÇ YAPILANDIRMASI

Prim Borcu olanların Sağlık Hizmetinden Yararlanması

Prim borcu bulunan Bağkurlular, Tarım sigortalıları ve Sanatçı sigortalılarının mevcut borçlarını yapılandırmaları halinde;

MATRAH ARTIRIMI UYGULAMASI

                Daha önce çeşitli dönemlerde kullanılmış olan Matrah Artırımı uygulaması, geriye dönük GÜVENCE SATIN ALINMASI olarak düşünülebilir.

Dönemler itibarıyla kanunda tarif edilen şekilde hesaplamalar yapılarak, çıkan sonucun vadelerinde ödenmesi durumunda, matrah artırımı yapılan dönem ve vergi türü açısından koruma kalkanı oluşturulmaktadır.

2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yılları için müracaat edilebilecek matrah artırımları, yalnızca aşağıda sıralanan vergi türleri için yapılabilmektedir.

GELİR VERGİSİ

KURUMLAR VERGİSİ

KATMA DEĞER VERGİSİ

KURUMLAR VERGİSİ STOPAJI

GELİR VERGİSİ STOPAJI

Matrah artırımında bulunabilecek mükellefler

                           Yukarıda sayılı vergilerle ilgili mükellefiyeti bulunan mükellefler,  ilgili vergilerle ilgili matrah artırımında bulunabileceklerdir.

Ayrıca ;    

• Haklarında vergi incelemesine başlanılmış olanlar ile takdire sevk edilenler,
• Vergiye tabi faaliyeti ve geliri olduğu hâlde mükellef olmayan ve beyanname vermemiş olanlar,
• Zarar beyan eden veya hiç beyanname vermemiş olanlar,
• Vefat eden kişiler hakkında tüm mirasçılar birlikte,

Matrah artırımında bulunabilirler…

Matrah artırımında bulunamayacak mükellefler

                           Vergi Usul Kanunu’nda belirtilen Kaçakçılık Suçları ve Cezaları kapsamında olanlar matrah artırımında bulunamazlar

• Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler,
• Defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar,
• Veya hiç yaprak koymayanlar,
• Veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler,
• Veya bu fiiller nedeniyle incelemesi devam edenler,
• Terör suçundan hüküm giyenler,
• Kanunun 5’inci maddesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla haklarında terör örgütlerine

veya Milli Güvenlik Kurulu’nca Devlet’in millî güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen yapı, oluşum veya gruplara üyeliği, mensubiyeti veya iltisakı yahut bunlarla irtibatı olduğu gerekçesiyle adli makamlar, genel kolluk kuvvetleri veya Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yürütülen soruşturma ve kovuşturmalar kapsamında vergi incelemesi yapılması, terörün finansmanı suçu veya aklama suçu kapsamında inceleme ve araştırma yapılması talep edilenler

Matrah artırımı maliyeti

                           Matrah artırımı hesaplaması, artırımı yapmak isteyen firmaya göre farklılık gösterebilecektir.

                           Genel kural, ilgili dönemlerdeki matrahın kanunda belirlenen oran kadar artırılması ve oluşan verginin ödenmesi şeklindedir.

                           Ancak, hesaplama yapılırken alt limitler belirlenmiştir. Belirlenen bu limitlerden daha az matrah artırımı yapılması mümkün değildir.

Gelir ve Kurumlar Vergisi matrah artırımları, aşağıdaki tabloda belirtilen tutarlar dikkate alınarak yapılacaktır.

GELİR VE KURUMLAR VERGİSİNDE MATRAH ARTIRIMI

Matrah artırımında bulunmayan ve vergisini tam ve gününde ödeyen mükellefler için vergi oranı %15 olarak uygulanır.

İnceleme devam ederken matrah artırımı yapılması

1. atrah artırımında bulunan mükellefler hakkında, 18.05.2018 tarihi itibarıyla başlanılmış olan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerinin, 31.07.2018 tarihine kadar sonuçlandırılması şarttır.

Bu süre içerisinde sonuçlandırılamayan vergi incelemeleri ile takdir işlemlerine devam edilmeyecektir. Mükellefler sadece artırılan matrahlar ve vergiler üzerinden hesaplanan vergileri ödeyeceklerdir.

Gelir veya Kurumlar Vergisi matrah artırımı yapıldığında olacaklar

                           Matrah artırımı yapılan dönemlerle ilgili inceleme ve tarhiyat yapılamayacak

                           Matrah artırımı yapılan dönemlere ilişkin kanuni süresinde verilmeyen beyannameler için ceza uygulanmayacak

                           Matrah artırımı yapılan dönemlere ait zararların yarısı, 2018 ve sonraki dönemlerde oluşacak kârlardan mahsup edilemeyecek

Matrah artırımı yaptıktan sonra dikkat edilmesi gerekenler

- Taksitler süresinde ödenmeli..

Önceki matrah artırımı uygulamalarında, taksitlerin süresinde ödenmemesi herhangi bir hak kaybına sebep olmuyordu.

Ancak, 7143 sayılı kanun kapsamında yapılan matrah artırımlarında;

Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödememeleri hâlinde artırım hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.

Ayrıca, tahakkuk eden vergi gecikme zammı ile her hâlükârda ödenecektir.

• Defter ve belgelerin saklanma ve ibraz mecburiyeti devam edecektir.

Matrah/vergi artırımında bulunan ve bu konudaki şartları yerine getiren mükelleflerin defter ve belgeleri artırıma konu vergi türleri için kendileri adına tarhiyat yapılmak amacıyla incelenmemesine rağmen, defter ve belgelere, diğer vergi türleri için inceleme yapılması, üçüncü kişilerle ilgili olarak karşıt incelemeler yapılması, mahkemelerce belli konulara bakılması veya bilirkişilerce ihtiyaç duyulması gibi nedenlerle müracaat edilebilecektir.

KATMA DEĞER VERGİSİ  MATRAH ARTIRIMI

Artırıma esas alınan tutar, yıl içinde verilen katma değer vergisi beyannamelerinde gösterilen "hesaplanan Katma Değer Vergisi”nin yıllık toplamıdır.

Artırıma esas tutar olarak, "Ödenmesi Gereken KDV" yerine, "Hesaplanan KDV”nin esas alınmasının nedeni, artırıma esas tutarın daha objektif hesaplanması ve uygulanabilirliğin sağlanmasıdır.

KDV Matrah artırımı ile ilgili Notlar

• İhtirazi kayıtla verilen beyannamelerdeki hesaplanan KDV tutarları da hesaplamaya dâhil edilecektir.
• 2 No.lu KDV beyannamesi ile sorumlu sıfatıyla beyan edilen KDV tutarları hesaplamaya dâhil edilmeyecektir.
• 2018 yılı için KDV matrah artırımı yapılamamaktadır. Ancak mükellefler bu kanunla düzenlenen pişmanlıkla ve kanuni süresinden sonra kendiliğinden verilen beyannamelere ilişkin uygulamalardan yararlanabilirler.
• Tecil-Terkin kapsamında (ihraç kayıtlı satış, dâhilde işleme ve Geçici Kabul rejimleri kapsamındaki satışlar) tecil edilen vergiler yapılan hesaplamaya dâhil edilmeyecektir.
• Kısmi tevkifat kapsamındaki satışlarda, yalnızca satıcı tarafından beyan edilen KDV  yapılan hesaplamaya dâhil edilecektir.

KDV beyanlarının tamamını vermeyen mükelleflerin durumu

• Bir takvim yılında en az üç döneme ait beyanı verenler

                           Beyanname verilen dönemlerdeki hesaplanan KDV tutarlarının aritmetik ortalaması alınacak ve 12 ile çarpılarak yıllık hesaplanan KDV tutarına ulaşılacaktır. Bu tutarla, döneme ilişkin oran çarpıldığında ödenmesi gereken tutar belirlenmiş olacaktır.

• Bir takvim yılında en fazla iki döneme ait beyanı verenler

                           Kurumlar Vergisi matrah artırımı da yapmak şartıyla, artırılan Kurumlar Vergisi matrahının % 18 oranında hesaplanacak KDV’yi ödemeleri gerekecektir.

KDV beyanlarında hesaplanan KDV bulunmayan mükelleflerin durumu

• İşlemlerin tamamının istisnalar kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşması,
• İşlemlerin tamamının tecil-terkin kapsamındaki teslim ve hizmetlerden oluşması,
• Diğer nedenlerle hesaplanan KDV bulunmaması durumlarında;

ilgili yıl için Gelir veya Kurumlar Vergisi matrah  artırımında bulunulmuş olması şartıyla artırılan matrah üzerinden %18 oranında Katma Değer Vergisi artırımında bulunmak suretiyle bu fıkradan yararlanılır

KDV matrah amrtırımı ile ilgili notlar

• Kural olarak, KDV matrah artırımı yapılan dönemlere ilişkin  vergi incelemesi ve tarhiyatı yapılamayacaktır. Bu durumun iki önemli istisnası mevcuttur.
  • Artırım talebinde bulunulan dönemi izleyen dönem için ‘sonraki döneme devreden KDV’ yönünden vergi incelemesi yapılabilir.
  • Matrah artırımı yapılan dönemler için  KDV iade  işlemleri ile sınırlı  olmak üzere inceleme ve tarhiyat yapılabilir.

• Daha önce başlanmış ve henüz sonuçlandırılmamış incelemelerin bulunması KDV matrah artırımına engel değildir.
• KDV matrah artırımı sonucu ödenen vergiler gider ve maliyet  olarak kaydedilemez, nakden veya mahsuben iade edilemez.

GELİR STOPAJ VE KURUM STOPAJ  MATRAH ARTIRIMI

                           Aşağıda sayılan stopaj türleri açısından matrah artırımı yapılabilecektir.

• Gayrimenkullerin kiralanması karşılığı yapılan ödemelere ilişkin Gelir Vergisi stopajı ve kooperatiflere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığından yapılan ödemelere ilişkin Kurumlar Vergisi stopajı
• Yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemeler üzerinden yapılan Gelir Vergisi stopajı ,
• Yıllara sari inşaat onarım işleri dolayısıyla bu işleri yapanlara ödenen istihkak bedelleri üzerinden yapılan Gelir Vergisi stopajı ve Kurumlar Vergisi stopajı ,
• Esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığında yapılan ödemeler üzerinden yapılan Gelir Vergisi stopajı
• Çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemeler üzerinden yapılan Gelir Vergisi stopajı
• Hizmet erbabına ödenen ücretler üzerinden yapılan Gelir Vergisi stopajı

Kira ödemeleri üzerinden yapılan stopaja ilişkin matrah artırımı

• GVK’nın 70’inci maddesinde yer alan mal ve hakların kiralanması karşılığında yapılan ödemeler,
• Vakıflar (mazbut vakıflar hariç) ve derneklere ait gayrimenkullerin kiralanması karşılığı

bunlara yapılan kira ödemeler,

• Kooperatiflere ait taşınmazların kiralanması karşılığında bunlara yapılan kira

ödemeleri,

için ayrı ayrı olmak üzere;  Ödenen kira tutarları üzerinden

2013 yılı için ……………..…………………………. % 6,

2014 yılı için ………………………..………………. % 5,

2015 yılı için ………………………..………………. % 4,

2016 yılı için ………………………..………………. % 3,

2017 yılı için .………………………..……………… % 2

oranında hesaplanacak vergiyi ödemek gerekecektir.

Serbest Meslek Erbabı’na yapılan ödemeler üzerinden yapılan stopaja ilişkin matrah artırımı

Serbest Meslek Kazancı elde edenlere yapılan ödemeler üzerinden ayrı ayrı

2013 yılı için ……………..…………………………. % 6,

2014 yılı için ………………………..………………. % 5,

2015 yılı için ………………………..………………. % 4,

2016 yılı için ………………………..………………. % 3,

2017 yılı için .………………………..……………… % 2

 oranında hesaplanacak vergiyi ödemek gerekecektir.

Hakediş üzerinden kesilmesi gereken stopaja ilişkin matrah artırımı

                             Yıllara yaygın inşaat ve onarım faaliyeti ile uğraşan mükelleflere yapılan hakediş ödemeleri üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisi stopajı yönünden matrah artırımı yapılabilmektedir.

Buna göre,

•                            Gelir Vergisi Kanunu’nun 42’nci maddesi kapsamına giren işler dolayısıyla bu işleri yapanlara ödenen hakediş bedelleri,
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15’inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan yıllara sari inşaat ve onarım işleri ile uğraşan kurumlara bu işleri ile ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri,
• Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30 uncu maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) bendinde yer alan dar mükellefiyete tabi kurumlardan yıllara sari inşaat ve onarım işleri ile uğraşanlara bu işleri ilgili olarak yapılan hakediş ödemeleri,

için ayrı ayrı olmak üzere, her bir yıl için %1 oranında hesaplanacak vergiyi ödemek gerekecektir.

Esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımı karşılığında yapılan ödemeler üzerinden yapılan stopaja ilişkin matrah artırımı

Çiftçilerden satın alınan zirai mahsuller ve hizmetler için yapılan ödemeler üzerinden yapılan stopaja ilişkin matrah artırımı

Hizmet erbabına yapılan ödemeler üzerinden yapılan stopaja ilişkin matrah artırımı

Muhtasar Beyannamelerinin tamamını vermeyen mükelleflerin durumu

Artırım yapılmak istenen yılda en az bir muhtasar beyanı verenler için,

                           Bu beyanlarda beyan edilen ücretin  aritmetik ortalaması alınarak 12 ile çarpılır.

Artırım yapılmak istenen yılda hiç muhtasar beyannamesi vermeyenler için

                           İlgili dönemde verilen prim bildirgelerindeki ortalama işçi sayısı belirlenecek, önce o dönemin sonunda geçerli olan brüt asgari ücret ile çarpılacak, ardından 12 ile çarpılıp yıllık tutar bulunacak. Bulunan bu tutarla, yukarıda yer alan oran çarpılarak ödenmesi gereken tutara ulaşılacak.

Artırım yapılmak istenen yılda muhtasar beyanname de prim bildirgesi de vermeyenler için

                           Vergi artırımı yapılan yılı izleyen vergilendirme dönemlerinde verilen ilk aylık prim ve hizmet belgesindeki işçi sayısı kadar işçi çalıştırıldığı kabul edilir ve bu işçi sayısı esas alınarak gereken gelir vergisi tutarı hesaplanır

Hem artırım yapılmak istenen yılda hem de Kanunun çıktığı 18.05.2018 tarihine kadar  muhtasar beyanname de prim bildirgesi de vermeyenler için

                           En az iki işçi esas alınmak suretiyle yukarıda yaptığımız açıklamalar çerçevesinde Kanun hükümlerine göre ödenmesi gereken gelir vergisi hesaplanır.

İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ

İşletmede mevcut olduğu hâlde, kayıtlarda yer almayanlar

Mükelleflere alış faturası olmayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşların kayıtlara intikal ettirilmesine imkân veren düzenleme, bütün gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini kapsamaktadır.

Uygulama kapsamında olup madde hükmünden yararlanmak isteyen mükellefler, işletmelerinde mevcut olduğu hâlde kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlarını 31 Ağustos 2018 tarihine kadar bir envanter listesi ile vergi dairelerine bildireceklerdir.

• Stoklarda bulunduğu hâlde, kayıtlarda yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlara ait sorumlu sıfatıyla beyan edilecek vergi, kendilerince veya ilgili meslek kuruluşlarınca belirlenecek rayiç bedel üzerinden hesaplanır.
• Beyan edilen emtia üzerinden hesaplanan katma değer vergisi, 1 No.lu Katma Değer Vergisi beyannamesinde genel esaslar çerçevesinde mal ve hizmet teslimleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisinden indirilecektir.
• Hatta, söz konusu emtia, iade hakkı tanınan işlemlerde kullanılması durumunda yüklenilen verginin hesabında kullanılabilir, dolayısıyla nakden veya mahsuben iade edilmesi mümkündür.
• Ancak, gerek kayıtlarda yer almayan gerekse düşük değerle yer alan makine, teçhizat ve demirbaşların bedeli üzerinden hesaplanarak ödenen katma değer vergisinin indirimi mümkün değildir.

Bu tutar, verginin ödendiği yılın Gelir veya Kurumlar Vergisi matrahlarının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

• Bu kapsamda beyanda bulunan mükelleflere, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 9’uncu maddesinin (2) numaralı fıkrası hükmü uyarınca belgesiz mal bulundurduğu gerekçesiyle cezalı tarhiyat yapılmayacaktır.

Yapılacak beyana göre verginin hesaplanması

Bu çerçevede  beyan edilerek kayıtlara intikal ettirilen % 18  oranına tabi makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden % 10 

indirimli orana tabi diğer makine, teçhizat, demirbaş ve emtiaların bedeli üzerinden ise bu kıymetlerin tabi olduğu oranların yarısı

esas alınmak suretiyle katma değer vergisi hesaplanarak, en geç 31.08.2018 tarihinde verilecek ve tahakkuk edecek vergi de aynı süre içinde ödenecektir.

Kayıtlarda yer aldığı hâlde işletmede mevcut olmayan mallar

Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine, kayıtlarında yer aldığı hâlde işletmelerinde mevcut olmayan mallarını, 31 Ağustos 2018 tarihine kadar fatura düzenlemeleri ve her türlü vergisel yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle kayıt ve beyanlarına intikal ettirmeleri ve böylece kayıtlarını fiili duruma uygun hâle getirmeleri imkânı verilmiştir.

Söz konusu faturada yer alacak bedel, söz konusu malla aynı neviden olan malların gayrisafi kâr oranı dikkate alınarak hesap edilecektir.

Bu kapsamda düzenlenen faturalara ilişkin KDV, ilk taksitini beyanname verme süresinde ve  iki ayda bir olmak üzere toplam üç taksitte ödeyebilecelerdir.

Malların ÖTV konusuna giren mallardan oluşması durumunda

Bu kapsamda fatura düzenlenerek kayıtların gerçeğe uygun hâle getirilmesinde, söz konusu malların ÖTV ye tabi mallar olması durumunda;

Emsal bedel üzerinden hesaplanan ÖTV, ayrı bir beyanname ile verilir ve beyan süresinde ödenir.

Burada dikkat edilmesi gereken husus, Kanun maddesi kapsamında beyan edilecek mallara ilişkin olarak, söz konusu malların defter kayıtlarına alınması ve üzerinden Katma Değer Vergisi ödenmesinde rayiç bedel esas alınırken, bu mallara ilişkin özel tüketim vergisi hesaplanıp beyan edilmesinde emsal bedel esas alınmasıdır.

Stok düzeltmesi ve eczanelere has özel uygulama

Eczaneler, kayıtlarında olduğu hâlde işletmede olmayan mallarla ilgili  31.08.2018 tarihine kadar işlem yapabileceklerdir.

Diğer işletmelerden farklı olarak eczacılar,

                Söz konusu emtialar için MALİYET bedelini dikkate alacaklar

                Düzenleyecekleri faturada KDV oranını % 4 olarak uygulayacaklardır.

KASA DÜZELTMESİ

Kayıtlarda yer aldığı hâlde, işletmede bulunmayan kasa ve ortaklardan alacaklar mevcutları için düzeltme şansı verilmiştir.

• Hesaplama yapılması için işletmenin 31.12.2017 tarihli bilançosu dikkate alınacaktır.
• Bu bilançoda görülmekle birlikte, işletmelerinde bulunmayan kasa mevcutları ile işletmenin esas faaliyet konusu dışındaki işlemleri dolayısıyla (ödünç verme ve benzer nedenlerle ortaya çıkan) ortaklarından alacaklı bulunduğu tutarlar ile ortaklara borçlu bulunduğu tutarlar arasındaki net alacak tutarları hesaplanacaktır.
• Yukarıdaki şekilde hesaplanan tutar ile, beyan tarihi itibariyle yapılan hesaplama sonucu karşılaştırılacak ve küçük olan tutar dikkate alınacaktır.

VARLIK BARIŞI

                    Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile gelir veya kurumlar vergisi mükelleflerince sahip olunan ve

                    Türkiye’de bulunan ancak kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazların defter kayıtlarına alınmasına imkân sağlanmaktadır.

                    31/07/2018 tarihine kadar; Türkiye’ye getirilen yurtdışı varlıkları ile beyan edilerek kanuni defterlere kaydedilen yurtiçi varlıklara ilişkin olarak, vergi tarh edilmez.

                    Bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı tarihten itibaren 3 ay içinde Türkiye’ye getirilmesi veya Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır.

Yurt Dışı İştirak ve Ticari kazançların Türkiye’ye getirilmesi

• Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satışından doğan kazançları,
• Kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları,
• Yurt dışında bulunan iş yeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançları,

31/10/2018 tarihine kadar elde edilenler de dahil olmak üzere, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31/12/2018 tarihine kadar Türkiye’ye transfer edilmesi kaydıyla gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.